Góry to miejsce pełne uroku i niesamowitych widoków, ale nie należy zapominać, że mogą być również niebezpieczne. Jednym z największych zagrożeń, na jakie możemy natknąć się podczas wędrówek po Tatrach, są burze. Nagła i gwałtowna zmiana pogody może zaskoczyć nawet najbardziej doświadczonych turystów. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, jak się zachować podczas burzy w górach i jak jej unikać. Poznaj podstawowe zasady bezpieczeństwa, które mogą uratować Ci życie!
Prognozy pogody – zawsze sprawdzaj przed wyjściem
Każda wycieczka w góry powinna rozpocząć się od sprawdzenia prognozy pogody. Nie warto ryzykować i wychodzić na szlak, gdy synoptycy zapowiadają burze. Niezależnie od doświadczenia, nikt nie jest w stanie przewidzieć wszystkich zagrożeń, jakie mogą nas spotkać podczas burzy w górach. Warto również pamiętać, że pogoda w górach potrafi zmieniać się bardzo szybko. Dlatego nawet w przypadku, gdy prognoza jest optymistyczna, warto być przygotowanym na ewentualne załamanie pogody.
Osoby korzystające ze smartfonów mogą zainstalować aplikacje z prognozami pogody, które oferują aktualizacje nawet co kilka minut. Warto każdorazowo przed wyjściem z domu sprawdzić prognozy dostępne na stronach Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej lub innych zaufanych źródeł.
Planowanie trasy – wybieraj mądrze
Podczas planowania trasy warto wybierać szlaki odpowiednie do swoich umiejętności i kondycji. W przypadku zapowiedzi burz nie powinno się planować długich i wymagających wypraw. Krótkie trasy, które pozwolą na szybki powrót do schroniska lub samochodu, są zdecydowanie bezpieczniejsze w takich sytuacjach.
Warto pamiętać także o alternatywnych drogach zejścia, które mogą okazać się niezbędne, gdy naszą trasę przetnie burza. Takie planowanie zwiększa bezpieczeństwo i sprawia, że nie zaskoczą nas niespodziewane okoliczności.
Co zabrać ze sobą?
Ruszasz w Tatry? Pamiętaj o odpowiednim wyposażeniu! Przede wszystkim kurtka przeciwdeszczowa – lekka i wodoodporna. Niewielka waga kurtki sprawi, że nie będzie zbytnim obciążeniem, a jej obecność może uratować cię przed przemoczeniem i wyziębieniem.
Oprócz kurtki, warto także zaopatrzyć się w folię NRC, która doskonale izoluje ciepło. Mała i lekka, może być schowana w kieszeni plecaka. Dodatkowo, nie zapomnij o mapie i kompasie – choć większość turystów polega na nawigacji GPS, w górach zasięg może być ograniczony. Krem z filtrem UV i okulary przeciwsłoneczne również powinny znaleźć się w twoim plecaku, gdyż promieniowanie UV może być bardzo silne nawet w pochmurny dzień.
Jak się zachować podczas burzy?
Gdy burza złapała cię na otwartej przestrzeni, musisz działać szybko. Przede wszystkim unikaj przebywania w pobliżu metalowych przedmiotów i wysokich, osamotnionych punktów jak drzewa czy szczyty górskie. Metalowe kije trekkingowe lepiej odłożyć na bezpieczną odległość.
Jeśli znajdziesz schronienie, np. w jaskini lub pod nawisem, upewnij się, że jest ono głębokie i zapewnia ci pełne osłonięcie przed deszczem i wiatrem. Pamiętaj, aby nie opierać się o mokre ściany ani nie siedzieć na mokrej ziemi – izoluj się za pomocą plecaka lub kawałka folii NRC.
Czego absolutnie nie robić podczas burzy?
Podczas burzy w górach istnieje wiele rzeczy, których nie powinno się robić. Po pierwsze, nigdy nie chowaj się pod pojedynczym drzewem – jest to jedno z najniebezpieczniejszych miejsc, gdyż piorun często uderza w najwyższy punkt w okolicy.
Unikaj także chodzenia po otwartych przestrzeniach. Gdy jesteś na szlaku, natychmiast poszukaj schronienia w niższych partiach terenu. Unikaj biegania – mokra nawierzchnia jest bardzo śliska i łatwo można się przewrócić, co może prowadzić do dodatkowych urazów. Nie szukaj schronienia w wodzie czy w pobliżu jezior lub rzek – woda jest doskonałym przewodnikiem elektryczności i ryzyko porażenia jest wielokrotnie większe.
Co robić po burzy?
Po przejściu burzy nie wracaj na szlak od razu. Upewnij się, że minęło wystarczająco dużo czasu, żeby wiedzieć, że niebezpieczeństwo już minęło. Kontynuowanie wędrówki może być równie niebezpieczne z uwagi na mokre, śliskie podłoże i ewentualne osunięcia ziemi.
Przebadaj siebie i swoich towarzyszy pod kątem ewentualnych urazów. Nawet drobne skaleczenie w górach może szybko stać się poważnym problemem, jeśli nie zostanie odpowiednio zabezpieczone. Jeśli ktoś został ranny, staraj się jak najszybciej dotrzeć do schroniska lub innego miejsca, gdzie można uzyskać pomoc medyczną.
Miej także na uwadze, że po burzy drogi mogą być zablokowane przez połamane drzewa lub osunięcia ziemi. Upewnij się, że trasa powrotna jest bezpieczna, zanim ruszysz dalej.
Podsumowanie – bezpieczeństwo przede wszystkim
Burza w górach to jedno z najpoważniejszych zagrożeń, z jakimi możemy mieć do czynienia podczas naszych wędrówek. Niezależnie od tego, czy jesteś doświadczonym turystą, czy początkującym miłośnikiem gór, zawsze bądź przygotowany i pamiętaj o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Sprawdzaj prognozy pogody, planuj mądrze trasy, zabieraj odpowiednie wyposażenie i w razie załamania pogody, szukaj schronienia i postępuj zgodnie z zasadami. Życzymy Wam bezpiecznych i udanych wypraw w Tatry!
FAQ
Jakie są pierwsze kroki, które powinienem podjąć, gdy burza zaskoczy mnie w górach?
Kiedy burza zaskoczy Cię w górach, najważniejsze jest, aby jak najszybciej znaleźć schronienie. Staraj się unikać otwartych przestrzeni oraz szczytów, które mogą przyciągać pioruny. Szukaj niższych partii terenowych, takich jak doliny czy zagłębienia, ale unikaj miejsc, gdzie może gromadzić się woda. Jeśli masz przy sobie plecak, pamiętaj, aby zdjąć metalowe przedmioty, które mogą przewodzić prąd. Usiądź na izolującej powierzchni, na przykład na plecaku, aby zmniejszyć ryzyko uderzenia pioruna.
Czy powinienem unikać posługiwania się urządzeniami elektronicznymi podczas burzy w górach?
Tak, zdecydowanie powinieneś unikać używania urządzeń elektronicznych podczas burzy w górach. Urządzenia takie jak telefony komórkowe, GPS czy smartwatche mogą przyciągać wyładowania atmosferyczne. Jeśli znajdujesz się w sytuacji, w której konieczne jest wezwanie pomocy, użyj telefonu jak najszybciej, a następnie go wyłącz i schowaj. Ważne jest również, aby nie trzymać tych urządzeń blisko ciała, ponieważ mogą one przewodzić prąd w przypadku uderzenia pioruna.
Dlaczego nie powinienem chować się pod drzewami podczas burzy w górach?
Nigdy nie chowaj się pod drzewami podczas burzy w górach, ponieważ drzewa są szczególnie narażone na uderzenia piorunów. Jeśli piorun uderzy w drzewo, prąd może przenieść się na osobę stojącą w jego bezpośrednim sąsiedztwie, co może skończyć się poważnymi obrażeniami lub nawet śmiercią. Ponadto, uderzenie pioruna może spowodować, że drzewo się przewróci lub gałęzie spadną na ziemię, co stanowi dodatkowe zagrożenie. Znacznie bezpieczniej jest znaleźć otwarte, ale niskie miejsce, z dala od wysokich obiektów.